Meseleler'in 16. sayısından hepinize selamlar,Bültenin altyapısını sağlayan Revue servisinin yaşadığı ve pazar gününe kadar süren teknik problemler sebebiyle Meseleler bu hafta pazartesi günü sizlere ulaşıyor.Geçtiğimiz haftanın en önemli gündem maddelerinin başında AB'nin parlementodan geçirdiği, teknoloji şirketlerinin faaliyetlerini hedefleyen Digital Markets Act (DMA) ve Digital Services Act (DSA) geliyor.Şahsen ve kurumsal olarak uzun yıllardır AB'de farklı komisyonlardaki bu çalışmaların içindeyim, bu nedenle doğrudan Apple'a yönelik bu kararlardan önemli olanlarını ve işiniz için ne anlama gelebileceğini yorumlamak istedim.Kullanıcıların üçüncü parti mağazalardan uygulama indirebilmeleri:Özellikle Apple'ın AppStore üzerinden kurduğu tekel uygulama geliştiriciler için başta komisyon olmak üzere farklı açılardan sürekli eleştiri görüyordu. Bu kararla birlikte Apple iOS ve MacOS üzerinde farklı store'ların faaliyet göstermesine imkan verebilecek.Son kullanıcı olarak bu kararı çok makul bulmuyorum. Apple donanım ve servislerinin temel varlık nedeni rijit güvenlikle sunduğu kullanıcı deneyimi. Bu şu demek oluyor; bir uygulama geliştiriciyseniz, Apple'ın çoğu zaman kahredici uygulama onay süreçleri olmadan herhangi bir uygulamayı store'a koyamıyorsunuz.Apple bu sayede kendi ekosisteminin denetimini de elinde tutuyor ve sattığı temel unsur bundan ibaret.Çoklu store uygulamasının pratikte kimseye bir faydası olmadığını endüstri Meta'nın Oculus Store'unda da gördü. %50'ye varan komisyon oranları yüzünden "ikiyüzlü" olarak eleştirilen Meta, "Beğenmiyorsanız başka store'lardan alışveriş yapabilirsiniz, bize muhtaç değilsiniz" diye kendini savundu.Teoride doğru olan bu söylemin diğer store'lardaki içeriklere baktığınızda pratikte çok da işe yaramadığını görüyorsunuz.Regülatörler "serbest piyasa" olgusuna dokunmuyor görünmek için "çoklu store" gibi derme çatma çözümlerle bu problemin etrafından dolanmaya çalışsalar da eninde sonunda doğrudan müdahale zorunluluğu doğacak.Bu durumun doğrudan ilk uygulamasını ise oyun ve medya üreticileri tarafında göreceğiz. Muhtemelen XBOX Game Pass ve PlayStation Plus ilk uygulayıcılar olacaklar.Uygulama geliştiricilerin üçüncü parti ödeme sistemlerini kullanabilmeleri, cihazlardaki tüm donanım komponentlerine erişim imkanı sağlanacak:Bu kararın parça parça alındığı oldu, Apple SDK'larını bile buna göre güncellemişti. Dolayısıyla yeni dönemde banka/fintech uygulamalarının NFC ile ApplePay harici ödeme yapma/alma işlemlerini yaptığını göreceğiz.Pazarlama ve reklam performans verileri de dahil olmak üzere verileri ve ölçümleri geliştiriciler ve rakiplerle paylaşılması:Internet ve teknoloji şirketleri arasındaki soğuk savaş son dört yıldır aldı başını gitti. Apple'ın "App Tracking" özelliklerini yasaklaması zirveye çıkarmıştı.Apple son zamanlarda AB gibi regülatörlerden bu ve benzeri taleplerin de geleceğini bildiği için rakiplerine avantaj vermemek adına bu konuya odaklanıyor ve büyük oranda "Gizlilik" promosyonu yapıyor. Dolayısıyla bu noktadan çok zarar göreceğini sanmam.Bu maddeler dışındakiler çok büyük etki oluşturmayacak talepler o nedenle değinmedim fakat sorularınız için bana daima ulaşabilirsiniz.Detaylar >Hepinize iyi tatiller.Umut Aydın@umutaydin