Umut Aydın ile 'Meseleler' - #40
“Meseleler”in 40. Sayısından Selamlar!
Eminim ki bir çoğunuz haklı bir öngörüyle bu bültenin bir daha e-postanıza düşmeyeceği konusunda hemfikirdiniz. Fakat gelin görün ki hayat sürprizlerle dolu.
Bu bülten ile ilgili birkaç hususu tekrar hatırlatmak isterim; evvela bu bültende okuduğunu her satır bizzat tarafımca yazılıyor. Yani ne bir yapay zeka uygulamasına “Bu hafta teknoloji alanında olan bitenle ilgili bir newsletter hazırla” diye prompt giriliyor. Ne de başka editörlere yazdırılan içerikleri kendi adımla sizlere dağıtıyorum.
Hal böyle olunca bülten hayat ve iş yoğunluğunun hengamesinde son sıralara kalıyor.
sayı için çok daha farklı fikirlerim vardı, lakin sonrasına bakacağız artık.
Umuyorum ki eski senkronumuza döneceğiz tekrar.
Hepinize iyi bir hafta dilerim.
Umut AYDIN
twitter: umutaydin
instagram: umutaydin
linkedin: /in/umutaydin
Gündem
👎🏻 Tabii ki yine gündeme en çok özlediğiniz o konu olan işten çıkarmalarla başlıyoruz.
Öncelikle Aralık ayında Google reklam departmanından 30.000 kişiyi belirli görevleri artık yapay zeka ile yönetebileceği gerekçesiyle işten çıkarmıştı.
Ocak ayının başında işten çıkarma haberleri cayır cayır gelmeye başladı, önce Cloudflare önemli bir miktarda işten çıkarma yapacağını duyurdu. Daha sonra Twitch (Amazon şirketi) iş gücünün %35’inin (yaklaşık 500 kişi) işine son verdiğini açıkladı.
Daha sonra Riot Games çalışanlarının %11’inin (530 kişi) işine son vereceğini duyurdu.
ebay 1000 kişiyi işten çıkaracağını duyurdu.
Son olarak da Microsoft 1900, Salesforce da 700 kişinin işine son verdi.
Bütün bunlar olup biterken Türkiye’de asgari ücret artışının metrik bellenmesi bilhassa çalışan kesim tarafında büyük hayalkırıklığı ve beklentiyi kolkola sürüklüyor.
🇪🇺 Ne zamandır oldu olacak, geldi gelecek dediğim hadise sonunda gerçekleşiyor. Apple nihayet cihazlarına AB dahilinde açılabilecek farklı uygulama mağazalarından(AppStore) uygulama yüklenebilmesine izin verecek.
Tabii Apple bu noktada gardını hemen indirmiş değil. Evvela alternatif bir uygulama mağazası kurmak istiyorsanız Apple’a ekosisteminizi destekleyebileceğinizi garanti etmek için 1 milyon Euroluk bir teminat vermek zorundasınız.
Daha sonra kurduğunuz uygulama mağazanızdaki bir uygulamanın indirilme sayısı ücretsiz olsa bile 1 milyonu geçerse indirme başına Apple’a 0.50€ “çekirdek teknoloji bedeli” ödemeniz gerekecek, ki bu da o uygulama için Apple’a ödemeniz gereken 50 Milyon Euro demek.
Bununla da bitmiyor, Apple aynı zamanda uygulamanın geliştiricisinden de aynı miktarda “çekirdek teknoloji bedelini” talep ediyor. Bu da Apple’ın başka bir uygulama mağazasından indirilecek ücretsiz bir uygulama için toplamda 100 Milyon Euro kazanacağı anlamına geliyor.
iOS 17.4 güncellemesi aynı zamanda AB’deki uygulama geliştiricilerin Apple’dan farklı ödeme sağlayıcılardan hizmet almasına da izin verecek. Tabii ki ödeme başına %17 komisyon alarak.
Ayrıca Apple AB içerisinde satılan cihazlar kurulurken Safari harici herhangi bir browserın da seçilebilmesine izin verecek.
Muhtemelen bütün bu kararlar yakın vadede AB tarafından tekrar tenkit edilerek değiştirilme yoluna gidilecek, olacakları göreceğiz.
🤖 AI destekli taşınabilir asistanlar giderek popülerleşmeye başladı. Önce Humane’in çıkardığı Ai Pin tanıtıldı. Ai Pin, OpenAi (ChatGPT) destekli giyilebilir bir asistan. Üzerindeki kamera ile görüntü işleme ve projektör ile yansıtma kabiliyetlerine de sahip. Kullanıcının e-posta, takvim yönetimi gibi işlevleri yerine getirmesinin yanısıra karşılıklı olarak dil çeviri imkanı da sunuyor.
Ai Pin’den sonra en fazla ses getiren diğer bir ürün de, CES’de tanıtılan Rabbit Tech’in Rabbit R1 oldu.
199 dolara satılan ürün turuncu kare bir tasarıma sahip, 2.88 inçik bir ekrana, bir kameraya, 4 GB RAM ve 2.3Ghz’lik MediaTek işlemciye sahip.
Rabbit OS adında bir işletim sistemine sahip olan cihaz, aynı zamanda telefonunuzdaki uygulamalara erişiyor.
Rabbit OS’in en büyük farkı rakipleri GPT gibi büyük dil modelleri (LLM) kullanırken Rabbit OS’in “Büyük Eylem Modeli” (LAM) kullanıyor olması. LAM ile farklı uygulamalar ve platformlardaki servislerin yönetimi mümkün oluyor. Bunu yaparken de API’lar ve geliştirici ekosistemi oluşturmak gibi zahmetlere girmek gerekmiyor.
Dahili bir arama motoruna sahip olan Rabbit R1 LLM olarak ise Perplexity platformunu kullanıyor.
Her ne kadar early adaptor bir güruh tarafından büyük rağbet görse de bilhassa telefon ve akıllı saatlerin dominasyonu ortadayken çok uzun ömürlü olacakları kanaatinde değilim. Bütün bunları bir app yardımı ile yapmak varken farklı bir cihaz daha taşımak çok da makul değil.
Ayrıca muhtemelen AB tarafında özellikle gizlilik ihlalleri sebebiyle pazar bulmaları çok zor olacaktır.
🤑 Microsoft, 3 trilyon dolarlık piyasa değerine ulaşarak, dünyanın en değerli ikinci şirketi olma konumunu korudu.
Apple'ı takip eden Microsoft, yılın başından beri en yüksek piyasa değerine sahip şirket olmak için Apple ile rekabet ediyor. Microsoft hisseleri, %1.6 artışla 405.15 dolarlık rekor bir seviyeye ulaştı ve bu artış, şirketin piyasa değerinin 3 trilyon doları aşmasını sağladı.
Apple hisseleri ise %0.4 artışla 196.04 dolardan işlem görerek 3.03 trilyon dolarlık piyasa değerine ulaştı. Microsoft, ChatGPT üreticisi OpenAI'ye yatırımıyla, Google, Amazon, Oracle ve Facebook'un sahibi Meta dahil olmak üzere diğer teknoloji devleri arasında yapay zeka alanında piyasa hakimiyeti için öncü olarak görülüyor.