Umut Aydın ile 'Meseleler' - #37
“Meseleler”in 37. sayısından selamlar,
Seçim sonrası her açıdan sakin geçen bir döneme girdik.
Beklenildiği ve atanan yönetim kadrosundan da anlaşılabildiği üzere ortodoks iktisadi politikalara dönüş için bir hareketlenme mevcut. Fakat yine rakamlardan anlayabildiğimiz üzere piyasanın bu yönelime güveni pek yok gibi.
Konuştuğum/konuşan her analist ve ekonomist “Dur hele bakalım ne kadar durabilecekler” ortak paydasında buluşuyor.
Muhtemeldir (ve mantıken) ki önümüzdeki hafta sert bir faiz artışı ile enflasyon zapt-u rapt altına alınmaya çalışılacak. Tersi veya eksik bir hamle de zaten kötü olan durumu daha da sıkıntıya sokacak. Her halükarda parasızlık ve yapısal problemler zor günlere gebe.
ABD’de FED 15 ay sonra ilk kez faiz arttırmadı, fakat “gerekirse daha da arttırırız” söylemini yineledi. SEC’nin ABD dışı kripto borsalarını sıkıştırması ve Binance’in Rus müşterilere ambargoyu kaldırmasının devamı takip edilmesi gereken bir diğer gündem.
Hepinize iyi haftalar diliyorum.
Umut AYDIN
twitter: umutaydin
instagram: umutaydin
linkedin: /in/umutaydin
Gündem
👓 Apple WWDC konferansında yaptığı bir duyuru ile uzun zamandır “Ha bugün, ha yarın” diye beklenen AR/VR headseti Apple Vision Pro’yu tanıttı.
Meseleler’in Ocak ayındaki 30. sayısında ürünün nasıl olabileceği ile ilgili bir öngörüye yer vermiştim ve nihai duyurulan ürün neredeyse birebir aynı özelliklerde 500$ farkla çıkmış.
En yeni Mac’lerde kullanılan M2 işlemci ve kamera gibi inputları işlemek için R1 işlemci barındıran Vision Pro, 23 milyon piksele ve 96Hz yenileme değerine iki micro-OLED ekranla geliyor.
İki saatlik harici bir bataryası olan ürünün bataryasını sonda gibi bi tarafınıza iliştirerek kullanmanız gerekiyor. Bu anlaşılabilir bir durum, zira o ölçekte bir batarya ürüne entegre olsaydı muhtemelen kullanıcılar bir süre sonra boyun fıtığı olurlardı.
İçerisinde 12 kamera ve 5 sensör barındıran cihaz harici ortamdaki hareketleri algılamakla kalmayıp gerçek zamanlı 3D haritalama da yapabiliyor. Ayrıca LiDAR sensörü de derinlik ve konum algılaması yapıyor.
Apple’ın bu ürün için aldığı yüzden fazla yeni patenti var. Nöroteknoloji alanındaki birçok yenili de içerisinde barındıran ürün, vücudunuzun verdiği reaksiyonlara göre yapacağınız işlemleri önceden algılama yeteneğine bile sahip.
visionOS adında bir işletim sistemine sahip olan Vision Pro, Safari, FaceTime ve AppleTV+ uygulamalarının 3D ortamda çalışabilir sürümlerini de içeriyor.
Vision Pro aynı zamanda Mac’iniz için harici bir ekran olarak da çalışabilecek.
2024’ün ilk çeyreğinde 3.499$ satış fiyatıyla çıkacak olan Vision Pro’dan sonra Apple’ın daha ucuz ve erişilebilir ürünlere yönelmesi muhtemel.
💻 Intel Polonya’da 4.6 milyar dolarlık yatırımla 2000 kişinin istihdam edileceği bir yarı iletken birleştirme ve test merkezi açıyor.
Intel yakın zamanda Alman Devleti ile yaptığı bir anlaşma çerçevesinde Almanya’da 10.9 milyar dolarlık bir anlaşma ile bir tesis daha kuracak. Avrupa geneline yayılma stratejisini de Fransa ve İrlanda ile devam ettirecek.
Bütün bu yatırımlardaki teşvikler AB’nin çip ve yarı iletkenlerin temini için dışarıya bağamlılığını azaltmak ve ABD ile tırmanan ticari gerilimin sonuçlarından etkilenmemek için yapılıyor. Fakat gelin görün ki AB’nin bu stratejiyi ABD şirketleri ile yürütmesi ayrı bir tartışma konusu bittabi.
Ha bütün bunlar yaşanırken Türkiye’deki yabancı menşeili dünyanın en büyük şirketleri de son bir aydır 3-5 bin dolar alıp ödemelerini yapabilmek için bile bankalarla çingene pazarlığı yapıyorlar.
👩🏻💻 Gallup'un senelik çalışan araştırma raporu çıktı.
İlk gözüme çarpanlar:
1. Aktif bağlı çalışanların remote ve onsite lokasyonlardaki stres seviyelerindeki farklılık.
2. Çalışanlarda yıllara yayılarak artan stres seviyesi. Türkiye'deki çalışanlar %68'lik oranla DÜNYA GENELİNDE günlük iş hayatında en fazla stres yaşadığını belirten çalışan gurubu olarak görünüyor. Şaşılacak bir durum değil.
3. Covid zamanı şirketlerdeki "Wellbeing" trendinin düşüşü. Son bir yıldır rutine oturan işten çıkarmalar ve kötüye giden ekonomik göstergeler şirketleri kendi koşullarını oluşturma ve işine gelenlerin de buna uymasını dayatıyor. Yani çalışanı el üstünde tutma refleksi gitgide azalıyor.
💸 Dünya bu adamın emekli olup ABD’de politika kariyerine atılmaması için ant içmiş görünüyor.
Tarihinin en büyük satınalması olan (69 milyar dolar) Activision Blizzard anlaşması önce İngiltere’deki piyasa düzenleyici regülatörden red yemişti. Bu hafta ise ABD’den FTC’nin de bu anlaşmayı engellemesi Microsoft için ikinci büyük şok oldu.
Microsoft’un aylardır “Vallahi de billahi de PlayStation ve Nintendo gibi platformlara oyun geliştirmeye devam edeceğiz” taahhütleri ABD’nin Federal Ticaret Komisyonu’nu ikna edememiş.
Öte yandan bu satınalma için çok vakti kalmayan Microsoft, olayı yargıya taşıyarak FTC’nin nihai kararını öne almasını sağlayacak.
18 Temmuz’a kadar Activision Blizzard satınalması tamamlanamazsa Microsoft’un şirkete 3 milyar dolar tazminat ödemesi gerekecek.
Durum onu gösteriyor ki; Brad Smith’in bir süre “Çin bizi bitirecek o yüzden yapay zeka platformlarını regüle etmeliyiz” kampanyasına bir süre ara vermesi gerekiyor.
🤖 OpenAI’in CEO’su Sam Altman son birkaç haftadır o ülke senin bu ülke benim dünya turnesinde dolaşarak Microsoft’la birlikte yapay zekanın regülasyonu için lobiler yaparken, İngiltere’den enteresan bir haber geldi.
Geçtiğimiz hafta düzenlenen London Tech Week’de İngiltere başbakanı Rishi Sunak, Google DeepMind, OpenAI ve Anthropic’in yapay zeka modellerini araştırma ve güvenlik nedenleri ile İngiliz Devleti ile paylaşacağını duyurdu.
Yapay Zeka platformlarının kısa/orta vadede hayatın her alanına nüfuz edeceği gerçeğinden yola çıkarak bu platformların hangi parametreler, modeller ve verilerle davranış sergileyeceği bilgisine erişim, muhtemelen yeni dünya düzenindeki “güçlü devletler” ayırımını bu kez farklı bir alandan tekrar hepimize gösterecek.
🚙 Mercedes-Benz, Microsoft ile birlikte ChatGPT yeteneklerini otomobillere getiriyor.
Azure’un OpenAI servislerini kullanacak olan sistem Haziran ayı içerisinde ABD’deki kullanıcıların Beta kullanımına açılacak.
Mercedes-Benz’in araç içi sesli asistanı olan “Hey Mercedes” e entegre olacak uygulama ile doğrudan ChatGPT ile diyalog kurulabilecek. Üçüncü parti plugin desteklerinin de sağlanacağı beta programının üç ay sürmesi hedefleniyor.
“Bizde ne zaman böyle şeyler olur?” diye soranlara ülkemizdeki yasal sakatlıklar nedeniyle connected car platformlarının üreticilerce kullanım dışı bırakıldığını tekrar hatırlatıp biraz daha dert ve keder sahibi olmalarını sağlamak isterim.
Ayrıca piyasada satın alabilecek otomobil bulabildiniz de ChatGPT’lisi kaldı.
Haftanın Görseli
Mansplaining’i eleştiren cümleler ve koyduğunuz Elon Musk görseli…