Umut Aydın ile 'Meseleler' - #2
Meseleler'in ikinci sayısına hoşgeldiniz. Öncelikle abone olup da bültene erişemeyenler için birkaç değişiklik yaptık, umarım bu hafta bu sayı posta kutunuza düşmeyi başarır.
Geri bildirimleriniz için çok teşekkür ediyorum. Bültenin geleceği sizlerin ilgi noktalarınız doğrultusunda şekilleneceği için lütfen fikir ve önerileriniz için iletişime geçmekten imtina etmeyin.
Yılın son haftası iç gündemimizdeki kahvehane muhabbetlerinin aksine dünyada daha sakin geçtiğinden daha kısa bir bülten olacak.
Hepinize sağlıklı, mutlu ve huzur dolu bir 2022 diliyorum.
Umut Aydın
Gündem
📉 2021 yılında bir ilk oldu ve Cloudflare verilerine göre yılın son çeyreğinde göre TikTok Google'ı geçerek Internet'in en çok ziyaret edilen domain'i oldu. Geçtiğimiz yıl aynı zamanlarda TikTok ilk 10 site arasında 7. sıradaydı.
Google'ın Maps, Translate vb. servislerin toplamını da düşünürsek TikTok'un kullanım oranı dehşet verici :)
Streaming servislerde bu yılda ilk sırayı Netflix alırken onu Youtube ve Roku takip etmiş.
2021'in en çok kullanılan chat uygulaması yine Whatsapp, onu Telegram ve WeChat izliyor.
Metaverse tarafında ise Roblox liderliği Fortnite'dan alıyor ve 3.'lüğü bu yıl da SecondLife götürüyor.
💬 Vodafone Group 3 Aralık 1992 tarihinde direktörlerinden Richard Jarvis'in attığı tarihin ilk kısa mesajını (SMS) geliri Birleşmiş Milletler Mülteci Örgütü'ne (UNHCR) bağışlanmak üzere, NFT olarak dünyaca ünlü müzayede evi AGUTTES ile satışa çıkardı.
"Merry Christmas" den ibaret dünyadaki ilk SMS 132.680 Euro'ya alıcı buldu.
🇷🇺 Rusya sansürlediği içerikleri kaldırmadığı için önce Google'a yaklaşık 98 Milyon Dolar, hemen ardından Meta (Facebook)' a 27 Milyon Dolar ceza kesti.
Rusya özellikle bu platformlarda muhalifle ilgili haberlerin zamanında kaldırılmamasından şikayetçi.
Genel olarak bu durum "Rusya'nın batılı şirketleri cezalandırılması" olarak yorumlansa da şahsi kanaatim daha çok gelecekteki muhtemel yasaklamalar için yasal zemin biriktirilmesi.
Bir Internet şirketini o ülkedeki gelirinin %10'una bile denk gelmeyen tutarlarla cezalandıramazsınız.
Hele ki otokratik yönetimlerde buna ceza bile diyemeyiz.
Rusya yavaş yavaş Çin modeli Internet'e yöneliyor, bunun için çeşitli bahanelerin hazırda durması şart.
🔌 Amazon'un akıllı asistanı Alexa 10 yaşındaki bir çocuğun "Ne tür bir oyun (challenge) önerirsin?" sorusuna karşılık olarak "telefon şarj cihazını yarım olarak prize takıp bozuk parayla dokun" yanıtını verdi.
Durumun farkına varan anne Kristin Livdahl aşağıdaki twitle dünyaya duyurduktan sonra Amazon bu konuda aksiyon aldığını açıkladı.
Bu konu hafta boyunca Internet'lerde teknolojist wannabe'ler tarafından "Yapay zeka bizi öldürecek mi? Otonom araçlar da böyle çalışacak" minvalinde abuk sabuk tartışmalara da bahane oldu.
Alexa temel olarak bu sorulara basit bir Internet araması yaparak yanıt veriyor ve arama motoru olarak da Microsoft'un Bing servisini (Evet öyle halen var) kullanıyor. Bu arama sonuçlarının belirli bir süzgeçten geçirilmesi için kullandıkları uygulamalarda iyileştirme yapmaları gerekecek.
Fakat bu konunun otonom araçlarla uzaktan yakından ilgisi yok!
🇵🇱 Polonya hükümeti, muhalifleri NSO'nun Pegasus Spyware'ini kullanarak dinlediği iddialarının hedefinde.
Jeff Bezos'dan Emanuel Macron'a kadar uzun bir Pegasus mağdurları listesi mevcut ve geçtiğimiz günlerde ABD Pegasus'un üretici şirketi olan İsrail'li NSO'nun ABD'deki faaliyetlerini yasakladığını duyurmuştu.
Polonya'nın son yıllarda izlediği politikalar başta AB'nin tepkisini çekiyordu zaten.
🦠 5-8 Ocak tarihleri arasında Las Vegas'da gerçekleşecek dünyanın en büyük tüketici elektroniği fuarı olan CES'e çoğu şirket Omicron'un sebep olduğu hızlı vaka artışı sebebiyle fiziksel katılım sağlamayacaklarını açıkladılar.
Amazon, Facebook, Google, Intel, Microsoft ve AMD gibi teknoloji şirketleri fuara sanal olarak iştirak edeceklerini açıkladılar.
2021'de Covid sebebiyle CES sadece sanal olarak gerçekleşmişti. Bütün bu olan bitene rağmen halen 2200'e yakın şirketin fiziksel olarak CES'e katılacağı bildirildi.
Okumalar
· The Future of Work Is a 60-Year Career - https://www.theatlantic.com/family/archive/2021/12/future-work-shorter-hours-longer-careers/621003/
· Street Fighter 2 bellek kullanım yöntemleri, sprite sheetleri, renk paletleri:
“Ken’in bellekten tasarruf için oluşturulan bir karakter olduğunun aydınlanmasını yaşadım.” (via: @gorkemcetin) - https://fabiensanglard.net/sf2_sheets/
· How Netflix is creating a common European culture - https://www.economist.com/europe/2021/03/31/how-netflix-is-creating-a-common-european-culture
İcatlar
🇪🇺 Avrupa Komisyonu tarafından desteklenen, birliğin çip üretimi/tedariğinde bağımsızlık ve kıtanın ilk exascale süperbilgisayarını yapma hedefiyle, aralarında Atos, infineon, BMW Group ve semidynamics gibi 10 farklı ülkeden 30 kurumun dahil olduğu European Processor Initiative (EPI) ilk faz çalışmalarını tamamladı.
Dahası ilk uygulamaları otomotiv başta olmak üzere farklı alanlarda test etmeye de başladı.
